Luksemburg - Powstanie Związku Polaków im.Fryderyka Chopina

Sytuacja polityczna w jakiej znalazła się Polska w XIX wieku, czyli rozbiory, zmusiły wielu Polaków do emigrowania i szukania nowej ojczyzny. W okresie Wielkiej Emigracji, czyli po 1830 roku wyemigrowało ponad 10 tysięcy żołnierzy-powstańców, aby uniknąć więzień i zsyłki na Syberię. Wielu z nich osiadło w Europie Zachodniej : we Francji, Belgii i Luksemburgu.

Następna fala Polaków przybywa tutaj przed pierwszą wojną światową – głównie do pracy w rozwijającym się przemyśle górniczym i hutniczym. Po I-szej wojnie światowej dołączą do nich górnicy polscy ze Sląska, który po 1920 roku przeszedł do Niemiec.

W połowie lat dwudziestych przybywa do Luksemburga ok. 5000 Polaków pracujących w Westfalii, którzy na podstawie ustaleń 91 artykułu Traktatu Wersalskiego wybrali w 1925 roku narodowość polską. W 1929 roku utworzyli oni Związek Chrześcijańskich Robotników Polskich, który działał nieprzerwanie do 1940 roku. Pierwszym prezesem był p. Majerowicz. W czasie wojny działalność została zawieszona.

W latach 1937 – 1938 napływa do Luksemburga ponad 1200 robotników rolnych z Wielkopolski – głównie na roczne kontrakty. Wybuch II wojny światowej przeszkodził wielu z nim w powrocie do kraju i pozostali już tutaj.

Zmiana orientacji politycznej w Polsce w 1945 roku, spowodowała, że tysiące Polaków zwolnionych z obozów koncentracyjnych i robót przymusowych z Niemiec skierowało się między innymi do Luksemburga. Warto przypomieć, że Korpus Prasowy Pierwszej Polskiej Dywizji Pancernej, który aktywnie uczestniczył w wyzwalaniu Francji, Belgii i Holandii, znalazł w Willi Louvigny opuszczoną, ale gotową do użytku stację radiową i nadawał stąd przez pewnien czas polskie audycje.

W 1945 roku Związek ponownie rozpoczął swoją działalność. Do Luksemburga i do Związku napływa dużo młodzieży polskiej. Zostaje zorganizowana polska szkoła, która działa do 1950 roku, polski chór, teatr i zespół taneczny. Zajęcia w szkole prowadził p. Michalak. Z dużym sercem i oddaniem współpracował ze Związkiem ksiądz Kotowski.

Pierwszy powojenny Komitet Związku został wybrany w 1948 roku : prezesem został p.Antoni Chrapkiewicz, zastępcą prezesa p.Zofia Krzyżanowska, sekretarzem p.Leon Mazur i kasjerem p.Antoni Chmiel. W 1958 roku zostaje zarejestrowany nowy statut, Związek przybiera na patrona Fryderyka Chopina i nazywa się „Związek Polaków im. Fryderyka Chopina” w Wielkim Księstwie Luksemburga. W 1979 roku, z okazji 50-lecia powstania, został ufundowany, z prywatnych składek członków, sztandar Związku. Został on wykonany w Pracowni Hafciarstwa Artystycznego w Krakowie.

Po 1968 roku, w latach siedemdziesiątych i po delegalizacji „Solidarności” przybyło do Luksemburga wielu specjalistów polskich : architektów, lekarzy, prawników, inżynierów oraz trenerów sportowych, a także muzyków i malarzy.

Aktualnie Polonia w Luksemburgu liczy około 2000 osób, a Związek skupia około 50 członków. Prezesem Związku jest p.Irena Liszka, która jest członkiem Związku od 1973 roku. Głównym celem Związku jest podtrzymywanie kultury i tradycji polskich oraz promocja Polski w Luksemburgu, poprzez organizacje koncertów i ekspozycji artystów i twórczości polskiej, a także pomoc Polakom w integracji w Luksemburgu.

Bierzemy czynny udział w festiwalach kulturalnych i różnych manifestacjach organizowanych przez władze luksemburskie. Organizujemy również zabawy i wieczorki dla dorosłych i dla dzieci. Od 1974 r. do 2001 r. Związek organizował św.Mikołaja dla wszystkich polskich dzieci w Luksemburgu i regionach ościennych. W 2002 r., na życzenie księdza Kruszewskigo i szkoły polskiej, przekazaliśmy organizację tego święta szkole polskiej. Podobnie, organizację zabawy karnawałowej dla dzieci przejął ksiądz Kruszewski.

Od kilku lat organizujemy polskie wieczory noworoczne, tradycją stały się też, organizowane "od zawsze" : zabawa karnawałowa (zawsze w pierwszą sobotę lutego) i od kilkunastu lat "zabawa jesienna" (w ostatnią sobotę września). Już prawie od dwudziestu lat bierzemy czynny udzial w Festiwalu Migracji i Kultur w hali V. Hugo na Limpersbergu (zawsze drugi weekend marca). Od wielu lat, prawie co roku, sprowadzamy na gościnne występy amatorskie zespoły folklorystyczne ; i tak gościliśmy już wielokrotnie harcerski zespół "Dzieci Płocka", zespół "Beskid" z Bielska-Białej. W zeszłym (2003) roku odwiedził nas dziecięcy zespół pieśni i tańca "Kębłowo" z Poznańskiego, a w tym roku przyjadą do nas w czerwcu na 10 dni "Dzieci Płocka".

Informacje pobrane za zgodą Związku Polaków im. Fryderyka Chopin'a w Luksemburgu

ze stron internerowych -  http://cf.geocities.com/fryderykchopin1929